Бр. 1 · 25. новембар 2017
ZDRAVLJE
Atopijski dermatitis
Ovo oboljenje često počinje još u ranom detinjstvu, a provocirajući činioci mogu biti sezonski, u periodu jeseni i zime, kao i preosetljivost na hranu i inhalatorne alergene, ali u svakom slučaju važno je da se dijagnoza postavi što pre kako bi se primenila odgovarajuća terapija
Piše: mr sc. med. dr Tea Kepčija Medić, spec. dermatovenerologije
Kada je reč o promenama na epidermu, danas je prilično čest atopijski dermatitis. Reč je o hroničnom, izrazito pruriginoznom zapaljenjskom oboljenju kože. Počinje u ranom detinstvu i pripada grupi atopijskih oboljenja s alergijskom astmom i polenskom kijavicom.
Kliničke manifestacije su manje-više karakteristične, ali dijagnoza se postavlja na osnovu skupa anamnestičkih i kliničkih nalaza. Nažalost, i pored značajnih saznanja o mehanizmu bolesti, uzrok atopijskog dermatitisa i dalje je nepoznat.
Može se proceniti uticaj crevnog zapaljenja na tok atopijskog dermatitisa. Mnogobrojne studije potvrdile su da dodavanje laktobacila u hipoalergijsku mlečnu formulu dovodi do bitnog smanjivanja stepena upale sluzokože creva
Kliničku sliku karakterišu suvoća kože, zapaljenje i svrab. Usled upornog češanja, uz postojeće zapaljenje nastaju i ozlede kože sa ljuspanjem. Kroz njih bakterije saprofiti, pre svega Staphylococcus aureus, prodiru u dublje slojeve i izazivaju dodatna zapaljenja. Često su prisutni smeđi ili ljubičasti čvorići, kao i lividna (bledoljubičasta) zapaljenjska polja, naglašenog kožnog crteža. Predilekciona mesta su zadnja strana vrata, lakatne i natkolene regije, ekcematozne promene na očnim kapcima, ali mogu biti zahvaćene i velike površine tela ili glave. Svrab je neretko veoma intenzivan i remeti spavanje, pa takve osobe mogu biti razdražljive. Česti su i hronični ekcemi na šakama.
UTICAJ HRANE NA KLINIČKU SLIKU
Provocirajući činioci su mnogobrojni: sezonski, izraženi u periodu jeseni i zime, kao i preosetljivost na hranu i inhalatorne alergene. O inhalatornim alergenima često se i mnogo govori. Preosetljivost na hranu otvara nekoliko pitanja na koja su odgovori delimični, a nedovoljno pažnje poklanjaju im kako lekari, tako i roditelji obolele dece. U toku višedecenijskih ispitivanja uticaja hrane na kliničku sliku atopijskog dermatitisa, utvrđene su brojne namirnice i sastojci hrane koji su inicijatori pogoršanja kliničke slike. Najčešće su to mleko i mlečni proizvodi (oko 50 odsto bolesnika), jaja, kikiriki i druge namirnice.
Uglavnom je ova hrana isključivana iz jelovnika obolele dece, ali klinička slika nije se mnogo poboljšavala. Veoma brojne studije, koje su urađene radi dokazivanja ovog stava, dale su oprečne rezultate. Prema jednim autorima, klinički nije evidentirano poboljšanje nakon isključivanja pojedinačne hrane kod dece i majki praćene u studijama od po 3, 5 i 7 godina. Prema drugim autorima, stanje se popravljalo.
Crevna sluznica važan je odbrambeni organ u kome je formirana barijera prema antigenima iz hrane. Barijerna funkcija creva nepotpuno je razvijena u uzrastu odojčeta. S druge strane, reakcije preosetljivosti na sastojke hrane mogu oštetiti crevnu sluznicu i ovu barijeru dovesti do nove povećane osetljivosti na proteine. Ovaj ciklus često se ne opaža, a kada je evidentan, lečenje je veoma otežano. Pretpostavlja se da je kod dece s atopijskim dermatitisom povećana apsorpcija imunogenih makromolekula i da je to primarni poremećaj.
U medicinskoj praksi potvrđeno je da deca s atopijskim dermatitisom koja tokom tri meseca redovno uzmaju probiotik, imaju manji stepen izraženosti simptoma ovog oboljenja
LEČENJE
Može se proceniti uticaj crevnog zapaljenja na tok atopijskog dermatitisa. Mnogobrojne studije potvrdile su da dodavanje laktobacila u hipoalergijsku mlečnu formulu dovodi do bitnog smanjivanja stepena upale sluzokože creva. Ova situacija pomaže oporavak barijerne funkcije creva i dovodi do poboljšanja kliničke slike kod dece. Laktobacili pripadaju probioticima koji podstiču lokalne specifične imunološke odgovore u crevima. Tako sprečavaju upalu njihove sluznice, a poboljšava se i klinička slika atopijskog dermatitisa.
Kliničku sliku karakterišu suvoća kože, zapaljenje i svrab. Usled upornog češanja, uz postojeće zapaljenje nastaju i ozlede kože sa ljuspanjem
Studije su urađene prema uzrastima dece, količini i vrsti laktobacilusa i vremenu uvođenja probiotika u ishranu. Zaključci su ujednačeni i ukazuju na poboljšanje stanja kože i kvaliteta života obolelih. Jedna studija pokazala je da ukoliko majke s atopijskim dermatitisom u poslednjem trimestru trudnoće uzimaju pojedine sojeve laktobacilusa, rađaju decu bez ovog oboljenja ili sa manjim stepenom njegove izraženosti, lakšom kliničkom slikom i olakšanim lečenjem.U medicinskoj praksi potvrđeno je da deca s atopijskim dermatitisom koja tokom tri meseca redovno uzmaju probiotik, imaju manji stepen izraženosti simptoma ovog oboljenja. Tada se potrebna terapija smanjuje za bar jedan stepen.
Povremeno se terapija ponavlja sa pauzom od 3 do 6 meseci.Antihistaminici se koriste ređe ili u manjim dozama, a kortikosteroidni preparati upotrebljavaju se retko i na manjim površinama. Najvažniji aspekt jeste to što se poboljšava kvalitet života deteta, a time i cele porodice. Da li će dalja ispitivanja biti usmerena na detaljnije potrage u cilju jačanja barijerne funkcije creva, kože, pluća ili ka uzročnicima njihovih disbalansa, ostaje da se vidi. Svaki segment saznanja koji može da pomogne u rešavanju ovog komplikovanog oboljenja, predstavlja dobrobit za pacijenta, porodicu i društvo, a nama daje još jedan osmeh na licu. C
Lajkujte našu Facebook stranu i saznajte prvi kada izađe novi broj magazina
Klikni na Share dugme i podeli zadovoljstvo čitanja magazina
sa svojim prijateljima
Br. 3 · 28. februar 2018.
Izdaje:
NovaArt
Kopenhagen, Denmark
email: magazin@52.rs
Copyright © 2018 NovaArt.
Sva prava izdavača zadržana. Reprodukovanje pisanih i ilustrovanih materijala, delimično ili u potpunosti, dozvoljeno je isključivo uz prethodnu pismenu saglasnost izdavača. Redakcija ne odgovara za sadržaj oglasa.